Amerika kıtasının batı kıyıları dev bir doğa olayı ile karşı karşıya kalabilir. Uzmanlar, Alaska, Hawaii ve ABD'nin Batı Kıyısı’nda "mega tsunami" riski konusunda ciddi uyarılarda bulunuyor. USGS ve FEMA tarafından yapılan açıklamalarda, önümüzdeki 50 yıl içinde 9 büyüklüğüne varabilecek bir deprem ve ardından oluşabilecek dev dalgaların kıyı bölgelerini haritadan silebileceği belirtildi. Bu felaketin sadece okyanus kıyılarını değil, kıtalar arası etki yaratabileceği ifade ediliyor.
Hangi Bölgeler Risk Altında?
1. Alaska:
Buzulların erimesiyle birlikte dağ yamaçlarında meydana gelen dev heyelan riski, tsunami oluşumunu tetikleyebilir. 1958’de Lituya Körfezi’nde yaşanan olayda 90 milyon ton kaya denize düşmüş ve 521 metrelik dalga oluşmuştu.
2. Hawaii:
Aktif volkanlar, lavların yeraltındaki boşlukları çökertmesiyle kıyı bölgelerinde ani büyük kaymalara yol açabilir. Bu da aniden yükselen dev dalgaları tetikleyebilir.
3. ABD Batı Kıyısı:
Cascadia Yitim Zonu boyunca biriken sismik enerji, büyük çaplı bir depremi ve ardından kıyı bölgelerini etkisi altına alabilecek tsunamiyi gündeme getiriyor. Bu bölgedeki sarsıntılar, geçmişte Japonya’ya kadar ulaşan dalgalar yaratmıştı.
Tarihsel Felaketler Uyarıyor
-
1958 - Alaska Lituya Körfezi: 521 metrelik tsunami oluştu.
-
1700 - Cascadia Depremi: 30 metrelik dalgalar Kanada kıyılarını vurdu, Japonya’da hissedildi.
-
Cumbre Vieja Senaryosu: Kanarya Adaları’ndaki potansiyel bir volkan çökmesi, 600 metrelik dalgalarla ABD’nin doğu kıyılarını bile tehdit edebilir.
Bilim İnsanları Ne Diyor?
Uzmanlar, mega tsunamilerin yalnızca büyük depremlerle değil, volkanik çöküşler ve toprak kaymalarıyla da tetiklenebileceğine dikkat çekiyor. Toronto Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kamran Khan’a göre bu felaket senaryoları “nadir ama kaçınılmaz” olaylar arasında. ABD'li jeologlar ise kıyı kentleri için acil tahliye planları ve tsunami erken uyarı sistemlerinin gözden geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.
50 Yıl İçinde %37 Olasılık
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS), Cascadia bölgesinde 8 ila 9 büyüklüğünde bir depremin önümüzdeki 50 yıl içinde gerçekleşme olasılığını %37 olarak açıklıyor. Bu oran, felaketin uzak bir ihtimal olmadığını ve ciddiye alınması gerektiğini gösteriyor.
