Gündelik yaşamda birçok kişi trafikte, iş ortamında, okulda ya da ev içinde farklı nedenlerle öfke duygusuyla karşı karşıya kalıyor. Uzmanlara göre öfke, dışarıya yöneltilmiş bir tepki gibi görünse de en çok kişiye kendi içinde zarar veriyor. Klinik Psikolog Burçin Deniz, öfkenin aslında doyurulmamış isteklerden, engellenmişlikten, hayal kırıklıklarından ve anlaşılamama duygusundan beslendiğini belirtiyor. “Öfke bir buzdağı gibidir. Yüzeyde öfke görünür, ancak altında yalnızlık, kaygı, itilmişlik ve üzüntü gibi birçok duygu gizlidir” diyen Deniz, bu duyguları yönetebilmenin öfkeyi kontrol etmenin anahtarı olduğunu ifade ediyor.
ÖFKE NE ZAMAN PROBLEM HALİNE GELİR?
Uzmanlara göre öfke, kontrolsüz davranışlara yol açtığında ciddi bir problem haline geliyor. Kişi öfke anında kendini kaybediyor, sonradan pişmanlık duyacağı sözler veya davranışlar sergiliyorsa bu durum, öfke kontrolünde zorlanıldığının işareti sayılıyor. Klinik Psikolog Burçin Deniz, öfkeyi yok saymak, başkasına aktarmak ya da saldırgan bir şekilde ortaya koymanın yanlış yöntemler olduğunu belirterek, bu davranışların sıkça terapilerde karşılarına çıktığını dile getiriyor.
ÖFKENİN KÖKENİNDE HANGİ DUYGULAR VAR?
Öfkenin arkasında çoğu zaman görmezden gelinme, engellenme, haksızlığa uğrama ya da anlaşılmama duygusu yatıyor. Deniz, insanların bu duygular karşısında çaresiz ve gergin hissetmesinin doğal olduğunu, ancak asıl önemli noktanın bu duygular üzerinde kontrol sahibi olmak olduğunu vurguluyor. Eğer öfke sadece dışsal bir tepki olarak değil, içsel bir alarm sistemi olarak görülürse, kişi kendi duygularının farkına vararak daha sağlıklı tepkiler üretebilir.
3 ADIMDA ÖFKE KONTROLÜ
Klinik Psikolog Burçin Deniz’in önerdiği yöntem, öfke anında uygulanabilecek üç basit adımdan oluşuyor. İlk adımda kişi kendini rahatlatmalı ve öfke yaratan ortamdan kısa süreliğine uzaklaşmalı. İkinci adımda yaşanan durumu yeniden değerlendirmek, öfkeli düşüncelerin gerçekçi olup olmadığını sorgulamak gerekiyor. Son adımda ise tepki verme sürecine geçiliyor. Bu aşamada sakin bir ses tonu kullanmak, agresif jest ve mimiklerden kaçınmak büyük önem taşıyor.
ÖFKEYİ KONTROL EDEN KAZANIR
Öfke her insanda doğal olarak ortaya çıkan bir duygu olsa da onu doğru yönetmek, hem kişinin kendisi hem de çevresi için büyük bir kazanım sağlıyor. Uzmanlara göre, öfke anında bilinçli bir şekilde 3 adımlı yöntem uygulanırsa, duyguların esiri olmak yerine, duyguların yöneticisi olmak mümkün hale geliyor.
