Türkiye’de bankacılık ve finans dünyasını kökten etkileyecek yeni MASAK düzenlemesi için geri sayım başladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesindeki Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun (MASAK) hazırladığı tebliğ, 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe giriyor. Yeni düzenleme ile birlikte 200 bin lira ve üzerindeki tüm para transferleri “açıklamalı” ve “kaynak beyanlı” hale gelecek. Uzun yıllardır bankacılık işlemlerinde kullanılan “borç”, “ödeme” veya “emanet” gibi genel ifadeler artık yeterli olmayacak. Amaç; kara para aklama, yasa dışı bahis ve kayıt dışı ekonomiyle mücadelede finansal sistemi daha şeffaf ve izlenebilir hale getirmek.
MASAK Düzenlemesi Neleri Değiştiriyor?
Yeni MASAK düzenlemesiyle birlikte bankacılık işlemlerinde şeffaflık esas alınacak. Mobil bankacılık, internet bankacılığı ve şube üzerinden yapılan havale ve EFT işlemlerinde, paranın gönderilme nedeni açık ve net şekilde belirtilecek. Bankalar, kullanıcıların işlem sırasında seçebileceği hazır kategoriler sunacak ve bu kategoriler MASAK denetimine açık olacak. Bu uygulama, Türkiye’nin FATF (Mali Eylem Görev Gücü) kapsamındaki uluslararası yükümlülükleriyle de uyumlu bir adım olarak görülüyor. Düzenleme, bireysel kullanıcıların yanı sıra şirketlerin yüksek tutarlı para transferlerini de yakından ilgilendiriyor.
Transferlerde “Açıklama” Zorunluluğu Başlıyor
1 Ocak 2026’dan itibaren 200 bin TL ve üzeri para transferlerinde, gönderim amacı somutlaştırılacak. Bankaların sunacağı başlıca kategoriler şunlar olacak:
-
Gayrimenkul ve araç alımı: Konut, arsa, iş yeri ve taşıt ödemeleri
-
Resmi ödemeler: Vergi, harç, tazminat ve sigorta işlemleri
-
Hizmet alımları: Avukatlık, danışmanlık, sağlık ve benzeri ödemeler
-
Dijital varlıklar: Kripto para ve şans oyunları işlemleri
Bu başlıkların dışında kalan işlemlerde ise kullanıcılar “Diğer” seçeneğini işaretleyerek en az 20 karakterlik detaylı bir açıklama yazmak zorunda kalacak.
Yüksek Tutarlar İçin Belge Şartı Geliyor
MASAK düzenlemesi, denetimi tutara göre kademelendiren bir yapı öngörüyor. İşlem tutarı arttıkça bankaların talep edeceği bilgi ve belgeler de artacak.
| İşlem Tutarı | Uygulanacak Prosedür |
|---|---|
| 200 bin TL ve üzeri | Detaylı açıklama ve para kaynağı beyanı |
| 20 milyon TL ve üzeri | Tapu, fatura, noter sözleşmesi gibi resmi belge zorunluluğu |
20 milyon lira ve üzerindeki transferlerde, gerekli belgeler bankaya ibraz edilmediği sürece işlem kesinlikle gerçekleştirilmeyecek. Bu adımın özellikle büyük ölçekli şirket transferlerinde ciddi bir denetim mekanizması oluşturması bekleniyor.
İstisnalar ve Yapay Zekâ Destekli Takip
MASAK, günlük bankacılık işlemlerinin aksamasını önlemek için bazı istisnalar da tanıdı. Aynı bankadaki kişisel hesaplar arasındaki transferlerde belge aranmayacak. Devlete yapılan vergi ve benzeri ödemelerde de ek beyan zorunluluğu bulunmayacak. Ayrıca 200 bin TL altındaki ATM işlemleri mevcut haliyle devam edecek. Ancak bu muafiyetlerin kötüye kullanılması durumunda, MASAK’ın yapay zekâ destekli takip sistemleri devreye girecek. Gün içinde sınırı aşmamak için yapılan çok sayıda küçük tutarlı işlemler otomatik olarak analiz edilecek.
