Otomotiv sektöründe Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) sistemi köklü bir değişikliğe uğradı. Artan ithalat oranı, düşen yerlilik seviyesi ve cari açık üzerindeki olumsuz etkiler, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nı harekete geçirdi. Yeni düzenlemeyle, yerli üretim araçların fiyatı düşerken, ithal modellerin fiyatları ciddi oranda arttı. Elektrikli ve şarj edilebilir hibrit araçlar için de ÖTV oranları yeniden belirlendi. Bu değişim, Türkiye otomotiv pazarında dengeleri tamamen değiştirecek nitelikte.
Yerli Araçların ÖTV’si Düştü, İthallerin Arttı
Düzenleme öncesinde neredeyse tüm sıfır otomobiller yüzde 80’lik ÖTV diliminde yer alıyordu. Ancak yeni sistemle birlikte bu taban oran yüzde 70’e çekildi. Motor hacmi kriterlerinde de güncelleme yapılarak 1.6 litrelik başlangıç seviyesi 1.4 litreye indirildi. Yerli modellerin çoğunda ÖTV oranı 5 ila 10 puan düşerken, ithal modellerde bu artış 10 ila 20 puanı buldu.
Öne Çıkan Değişiklikler:
|
Araç Türü |
Eski ÖTV (%) |
Yeni ÖTV (%) |
Fiyat Etkisi |
|---|---|---|---|
|
Yerli içten yanmalı |
80 |
70 |
-100 bin TL’ye kadar |
|
İthal içten yanmalı |
80 |
90-100 |
+300 bin TL’ye kadar |
|
Elektrikli (tam) |
10-40 |
25-55 |
+150 bin TL’ye kadar |
|
Plug-in hibrit |
30 |
45 |
+11% ortalama artış |
|
Pick-up |
4 |
50 |
Çok ciddi fiyat artışı |
Elektrikli Araçlara Büyük Zam Geldi
Uzun süredir yüzde 10 ÖTV ile teşvik edilen elektrikli otomobiller, yeni sistemde artık yüzde 25 ila 55 aralığında vergilendirilecek. Bu artışla birlikte, elektrikli araçlarda en az 150 bin liralık bir zam meydana geldi. Örneğin; 1 milyon 150 bin TL’den satılan en ucuz modelin fiyatı artık 1 milyon 240 bin TL’yi aştı.
Türkiye’de üretilen TOGG başta olmak üzere birçok markanın elektrikli araçları bu değişimden doğrudan etkilendi. Hyundai Inster, MG4, BYD Dolphin gibi modellerin fiyatları da 100 bin TL ile 200 bin TL arasında arttı.
Plug-in Hibritlerde de Oran Yükseldi
Son dönemde satış grafiği yükselen plug-in hibrit (şarj edilebilir hibrit) araçlar için ÖTV oranı yüzde 30’dan yüzde 45’e çıkarıldı. Bu düzenlemeyle birlikte, 2.1 milyon TL seviyesinde satılan modellerin fiyatı yaklaşık 2.4 milyon TL’ye yükseldi.
Yüzde 30, yüzde 60 ve yüzde 70 olarak uygulanan oranlar, artık yüzde 45, yüzde 75 ve yüzde 85 olarak yeniden belirlenecek. Bu da hem mevcut stoklar hem de ithalat planlaması yapan firmalar açısından fiyat güncellemelerini kaçınılmaz kılıyor.
Lüks Araçlarda İlk Kez Yüzde 100 ÖTV Uygulandı
Yeni sistemle birlikte, yüzde 100 ÖTV dilimi de ilk kez uygulamaya konuldu. Bu kapsamda, yüksek fiyatlı lüks araçlarda yüzde 80’lik dilimden yüzde 100’lük dilime geçildi. Örneğin; daha önce 4.8 milyon TL olan bir lüks modelin fiyatı, artık 5.3 milyon TL oldu. Buna karşın, 1.1 milyon TL’lik yerli üretim bir otomobilin fiyatı ise yeni sistemle 944 bin TL’ye kadar düştü.
ODMD: “Bu Sadece Geçici Bir Çözüm”
Yeni düzenlemeyle ilgili açıklama yapan Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt, “Motor hacmine dayalı sistem sürdürülebilir değil. Vergi oranları artırıldı ama bu sadece geçici bir çözüm. Uzun vadede daha kalıcı ve sade bir vergi sistemine ihtiyaç var,” dedi. Bozkurt, sektörün öngörülebilirlik ihtiyacına dikkat çekti.
ÖTV’deki bu köklü değişim, yerli üretimi teşvik etmek ve cari açığı kontrol altına almak amacıyla atılmış ciddi bir adım. Ancak özellikle elektrikli ve ithal araç kullanıcılarını zorlayacak gibi görünüyor. Sizce bu yeni vergi sistemi dengeleri kalıcı olarak değiştirebilir mi? Yorumlarınızı paylaşmayı unutmayın.
