Türkiye'de yaz aylarının en büyük felaketlerinden biri haline gelen orman yangınlarına ilişkin Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kadir Alperen Coşkuner önemli uyarılarda bulundu. Coşkuner, orman yangınlarına gönüllü müdahalede bulunan kişilerin doğrudan alevle mücadele etmek yerine, teknik destek ve tahliye görevlerinde yer alması gerektiğini vurguladı. “Yangın her zaman sizden daha hızlıdır” diyen uzman isim, yangın dinamiklerinin tahmini ve müdahale sürecinin ancak profesyonellerce yönetilebileceğini belirtti.
Gönüllü Müdahale Yanlış Yerde Yapılmamalı
Yangına müdahale etmek isteyen gönüllülerin, teknik bilgiye sahip olmadan sahaya inmemesi gerektiğini vurgulayan Coşkuner, orman yangınlarının sıradan bir afet olmadığını ifade etti. Müdahale teknikleri, arazide yön bulma bilgisi ve kaçış planı olmayan kişilerin alanda bulunmasının hem kendileri hem de ekipler için risk yarattığını belirtti. Coşkuner, gönüllülerin yangına doğrudan değil; ekipman taşıma, tahliye ve lojistik gibi destek alanlarında görev almasının daha doğru olacağını dile getirdi.
Yangınların Yüzde 98’i İnsan Kaynaklı
Orman yangınlarının çıkış nedenlerine dikkat çeken Doç. Dr. Coşkuner, yüzde 98'inin insan hatasından kaynaklandığını söyledi. “Yıldırım gibi doğal nedenlere bağlı yangın oranı sadece yüzde 2 civarındadır ve bu yangınlar genellikle büyümez” diyen Coşkuner, ekstrem hava koşullarında yapılan en küçük bir hatanın bile büyük felaketlere neden olabileceğini belirtti. Özellikle sıcaklık, düşük nem ve yüksek rüzgar gibi etkenlerin yangının davranışlarını değiştirdiğini, yerleşim alanlarını tehdit eder hale getirdiğini ifade etti.
Hava Araçları Sadece İlk Müdahale İçin Yeterli
Halk arasında yangın söndürmede en etkili çözüm olarak görülen hava araçlarının etkisinin sınırlı olduğunu söyleyen Coşkuner, helikopterlerin taşıdığı su miktarının yangının büyüklüğüne oranla yetersiz kaldığını anlattı. “80 hektarlık bir yangın, yaklaşık 20 kilotonluk bir atom bombası etkisi oluşturuyor. Helikopterin taşıdığı 3,5-10 tonluk su bu ısıyı düşürmeye yetmez” açıklamasında bulundu. Bu nedenle yangının büyümeden kontrol altına alınmasının, söndürülmesinden çok daha önemli olduğuna dikkat çekti.
Gece Müdahalesi ve Soğutma Çalışmaları Hayati Önem Taşıyor
Büyük yangınlarda asıl amaç söndürmek değil, yangının yayılmasını engelleyip kontrol altına almak olmalıdır diyen Coşkuner, gece saatlerinde yapılan müdahalenin daha verimli olduğunu belirtti. Gece sıcaklığın düşmesi, nemin artması ve rüzgar hızının azalması sayesinde müdahale imkânı artıyor. Ayrıca yangın tamamen söndükten sonra dahi soğutma çalışmalarının sürdürülmesi gerektiğini, aksi takdirde yangının yeniden alevlenebileceğini vurguladı.
