Zeytinyağı piyasasında yeni hasat sezonu yaklaşırken, üretici ve tüketici cephesinde dikkat çeken gelişmeler yaşanıyor. Edremit Körfezi başta olmak üzere birçok üretim bölgesinde zeytinyağı fiyatları son bir ayda ciddi bir artış gösterdi. Litresi 150 TL seviyesinden 240 TL’ye yükselen zeytinyağı, hem iç piyasada hem de uluslararası pazarda büyük bir hareketliliğe neden oldu. Sektör temsilcileri fiyat artışlarının temel nedenini, 2025-2026 sezonunun “yok yılı” olmasıyla açıklıyor.
Fiyatlar 1 Ayda Yüzde 60’a Yakın Arttı
Yeni sezon öncesi zeytinyağı arzının azalması ve rekolte beklentilerinin düşüklüğü, fiyatları yukarı çekti. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Başkanı Dr. Mustafa Tan, önümüzdeki sezonun “yok yılı” olacağını ve geçen yılki rekor üretime kıyasla ciddi bir düşüş yaşanacağını açıkladı.
Dr. Tan’a göre, özellikle kaliteli natürel sızma yağlara olan talep artarken, sanayiciler de hem iç piyasa hem de ihracat için stok yapmaya başladı.
“Edremit’te bir ay önce 150 TL olan natürel sızma, bugün 240 TL seviyelerine ulaştı. Uluslararası piyasada da fiyatlar tonda 200 Euro arttı, bu da iç piyasaya yansıdı.”
Stoktaki Yağın Kalitesi Belirsiz
Sektör temsilcileri, geçen yıldan kalan yaklaşık 200-250 bin tonluk zeytinyağının depolarda bulunduğunu ancak bu ürünlerin ne kadarının kaliteli, hijyenik ve ihracata elverişli olduğunun ancak analizlerle ortaya çıkacağını belirtiyor. Bu belirsizlik, yeni sezon yağlarına olan ilgiyi daha da artırıyor.
Tan, spekülatif artışlardan ziyade, arz-talep dengesi ve rekolte tahminlerinin fiyatları etkilediğini vurgulayarak, “Bu yıl zeytin az, maliyet çok. Fiyatların geri gitmesi için aşırı bolluk gerekir, ama öyle bir sezon olmayacak,” dedi.
Edremit TSO: “Depolama Sistemi Şart, Kayıt İçin Destek Verilmeli”
Edremit Ticaret Odası Başkanı Ahmet Çetin de piyasadaki fiyat artışlarının arz-talep dengesiyle doğrudan ilişkili olduğunu belirtti.
“Piyasada yağ kalmayınca fiyat doğal olarak yükseliyor. Üretici, fiyatlar yükselmeden yağı elden çıkarmıyor.”
Çetin, fiyatların kontrol altına alınması için lisanslı depo sistemi kurulması gerektiğini, bu konuda 10 ortak oda ile çalıştıklarını söyledi. Tüm izinlerin alındığını belirten Çetin, sistemin devreye alınmasıyla fiyatların dengeleneceğini ifade etti.
Ayrıca üreticiye litre bazında en az 50 TL destek verilmesi gerektiğini savunan Çetin, şu ifadeleri kullandı:
“Dönüm başı destek yerine litre başına destek sağlanmalı. Böylece kayıt dışılık önlenir, devlet vergi kazanır, üretici ise emeğinin karşılığını alır.”
Sanayici Yağ Bulamıyor, Yeni Hasat Bekleniyor
Ahmet Çetin, sanayicinin elinde yağ kalmadığını, üreticinin ise düşük fiyatlar nedeniyle stoktaki yağı elden çıkarmadığını söyledi.
“Sanayici ihtiyaç oldukça piyasadan yağ alır. Şu anda piyasada arz azaldı, fiyatlar yükseldi. Yeni hasat sezonuna bir ay kaldı ama yağ bulmak zorlaştı.”
Çetin, yeni sezonda da kuraklık etkisiyle rekoltenin düşük olacağını belirterek, iç piyasadaki ihtiyacın mevcut stokla karşılanabileceğini, ancak ihracatta stratejik adımlar atılması gerektiğini vurguladı.
