Online yemek platformlarının uyguladığı yüksek komisyon oranları restoranları isyan ettirdi. Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES), bazı platformlarda komisyonların %40’a dayandığını belirterek, bu durumun hem işletmeleri iflasa sürüklediğini hem de menü fiyatlarını yapay şekilde yükselttiğini savundu. Dernek Başkanı Ramazan Bingöl, “Çözüm bulunmazsa kendi platformumuzu kuracağız. Komisyon oranları düşerse menü fiyatlarında da kayda değer bir düşüş olur” açıklamasını yaptı.

Komisyon oranları %40’a dayandı: İşletmenin kazancı buharlaşıyor

TÜRES Başkanı Bingöl’ün açıklamasına göre, özellikle büyük platformlarda alınan yüksek komisyonlar, restoranların gelirlerinin önemli bir kısmını eritiyor.

Üstelik görünürlük için ekstra indirim yapılması gerekirse bu rakam daha da düşüyor. Bingöl, “1.000 TL siparişte 100 TL indirim de yaparsanız geriye sadece 516 TL kalıyor. Bu rakamdan hâlâ kira, maaş, vergi ve diğer giderler düşülmemiş halde” diye konuştu.

“Bu komisyonlar suni enflasyona neden oluyor”

Restoran temsilcileri, yüksek komisyonların menü fiyatlarına doğrudan yansıdığını ve bu durumun tüketiciye zam olarak döndüğünü söylüyor. Bu zincirleme etki, dışarıda yemek yemenin maliyetini yapay olarak artırıyor.

Bingöl’ün değerlendirmesi şöyle:

“Vatandaş haklı olarak menü fiyatlarındaki artıştan şikâyet ediyor. Ama kimse arka plandaki yüksek komisyonları görmüyor. Platformlar %40’a varan komisyonla çalışıyor. Bu maliyeti kimse karşılayamaz. Doğrudan menüye yansıyor.”

Boykot hazırlığı ve TÜRES’in kendi platform planı

TÜRES, bu dengesizliğe karşı iki aşamalı bir hamle planlıyor:

  1. Gerekirse boykot

  2. Alternatif platform oluşturma

Ramazan Bingöl, "Kuracağımız sistem kısa vadede dev platformlarla rekabet edemez ama regülasyon etkisi yaratır. Üyelerimiz için %5-10 arasında düşük komisyonlarla çalışacağız” dedi.

Bu sayede hem işletmelerin yükü hafifleyecek hem de fiyatlara olumlu yansıma olacak. Bingöl, “Bu komisyon seviyeleriyle menü fiyatları da %10 civarında gerileyebilir” dedi.

Küçük işletmelerin hayatta kalma savaşı

Söz konusu komisyon oranları, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Sektör temsilcileri, birçok işletmenin zararına satış yaptığını ve uzun vadede dayanma gücünün kalmadığını vurguluyor.

“Online sipariş sistemleri artık kaçınılmaz bir kanal. Ancak dengeli bir paylaşım modeli kurulmazsa, esnaf ayakta kalamaz.”

Restoranlar, daha adil bir gelir modeli oluşturulmadıkça, platformlara bağlı kalmanın sürdürülebilir olmadığını savunuyor.

Kaynak: KARAR