Ancak burada da transit geçiş belgesi sorunu ve yüksek maliyetler ortaya çıktı. Kazakların transit geçişlerde Hazar’dan Ro-Ro dayatmasını yaşıyoruz. Zor günlerde bize yaşatılan bu trajediler bizim lojistik tarihimizin utanç günleri olacak” dedi. Özer Uluslararası Taşımacılık Sahibi Abdullah Özer, Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND)’nin aylık yayın organı UND’nin Sesi Dergisinde sektörün durumu ve yaşadığı sorunlar hakkındaki değerlendirmesi şu şekilde:
TÜRKMENİSTAN’IN DURMASI SORUNLARI DA ARTIRDI
2020 yılı Türk uluslararası nakliye sektörü için tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgınından ötürü zor bir yıl olmuş ve olmaya da devam etmektedir. Malumunuz, pandemi dönemi başlangıcında Türkmenistan’ın kara sınır kapılarını kapatmasıyla İran üzerinden Türkmenistan’a ve bu ülke transit geçilerek Orta Asya ülkelerine sürdürülen taşımalar stop duruma geçti. Coğrafya ülkelerini şoka uğratan bu karar sonucunda Orta ve Güney Koridoru tamamen kullanılamaz hale geldi. Makul güzergâhlar kapanınca sürdürülebilir olması gereken ihracatımız bir anda sekteye uğradı.
ALTERNATİF GÜZERGAHLAR ÇARE OLAMADI
Esasen alternatif bir güzergâhımız daha vardı; Kuzey Koridoru. Yani Rusya ve Kazakistan üzerinden Türk Cumhuriyetlerine ulaşım. Bunun için iki yolu tercih edebilirdik, ilki kara sınır kapıları üzerinden bu ülkeleri geçmek, ikincisi Azerbaycan’dan Kazakistan Limanı’na Ro-Ro ile geçerek yolumuza devam etmek. İlk tercih zaman ve maliyet açısından bizim için çok daha makuldü ve haliyle orası tercih edildi. Orada bizi vuran şey Rusya ve Kazakistan geçiş belgesinin böylesi bir yüklenme için yetersiz olmasıydı. Türk plakalı TIR’lar Kuzey Koridoru’nu yıllık 10 bin sefer civarında kullanırlarken diğer iki koridorun kapanması nedeniyle ekstradan 30 bin gibi artı bir sefer bu güzergaha dahil olmuştur. Hal böyleyken ilgili ülkelerin geçiş belgesi kotaları söz konusu yükü kaldırmaya yetmemiştir. Yani Kazakistan’ı transit geçmek istiyorsak Kazakların dayattığı biçimde karadan değil Hazar’dan Ro-Ro kullanmak koşuluyla o ülkeye gidebildik. Bunları akıllarda kalsın diye yazıyorum, zor günlerde bize yaşatılan bu trajediler bizim lojistik yakın tarihimizin utanç günleri olacak. 2020 yılı bizim nazarımızda tam bir yıkım yılı olmuştur. Bu şartlar altında daha iyi yönetilebilir miydi, kesinlikle çok daha iyi olabilirdik lakin ülkece hazırlıksız yakalandık.
GEÇİŞ BELGESİ SORUNUBAŞGÖSTERDİ
2021 yılı ise bizim için bir önceki yıla göre daha öngörülebilir bir şekilde ilerliyor, lakin sıkıntılar devam ediyor. Yılın ilk iki ayında geçiş belgesi problemi yaşamazken Mart ayı itibarıyla Rusya ve Kazakistan transit geçiş belgelerinin tükenmesi nedeniyle Mart ayı bizde dert ayı olarak geçti. Ruslar ve Kazaklar tabiri caizse kedinin fareyle oynadığı gibi oynadılar bizimle. Geçiş belgesi taleplerimizi günler ve haftalarca yanıtsız bıraktılar. İhracatımız belirsiz sürelerce sınır kapılarında mahsur kaldı. Onlar nasıl istiyorsa öyle oldu ve belge sorunu şimdilik bu şekilde çözüme kavuştu. 2 ay sonramız yazık ki yine karanlık.”
