Türkiye’de milyonlarca çalışanın gelir düzeyi, asgari ücret tartışmalarını bir kez daha ülkenin en sıcak gündem maddelerinden biri haline getirdi. 2026 yılı asgari ücret pazarlıkları sürerken yayımlanan yeni bir araştırma, ücretli emeğin içinde bulunduğu tabloyu çarpıcı verilerle gözler önüne serdi. Yapılan hesaplamalar, asgari ücretin artık yalnızca en düşük gelir grubunu değil, çalışanların büyük çoğunluğunu doğrudan etkileyen bir “ortalama ücret” haline geldiğini ortaya koyuyor. Bu durum, çalışan yoksulluğu riskinin giderek arttığına işaret ederken, gelir dağılımındaki bozulmanın da derinleştiğini gösteriyor.
Asgari Ücret Artık İstisna Değil, Kural Haline Geldi
Rapora göre Türkiye’de ücretli çalışanların yüzde 46,7’si asgari ücret ve altında bir gelirle yaşamını sürdürüyor. Bu oran, neredeyse her iki çalışandan birinin asgari ücretli olduğu anlamına geliyor. Daha dikkat çekici olan ise, iki asgari ücret ve altında kazananların oranının yüzde 87,3’e ulaşması. Bu tablo, asgari ücretin bir taban olmaktan çıkıp fiilen ortalama ücret seviyesine dönüştüğünü ortaya koyuyor. Uzmanlar bu durumu “ücrette yakınsama” olarak tanımlıyor ve orta gelir grubunun hızla eridiğine dikkat çekiyor.
Ücrette Yakınsama, Çalışan Yoksulluğunu Derinleştiriyor
Ücretlerin asgari ücret etrafında sıkışması, çalışanların alım gücünü doğrudan etkiliyor. Gıda, barınma ve enerji gibi temel harcamalardaki artış, asgari ücret çevresinde gelir elde eden milyonlarca çalışanın geçim mücadelesini daha da zorlaştırıyor. Raporda, ücret artışlarının enflasyon karşısında yetersiz kalmasının, çalışan yoksulluğunu kalıcı hale getirdiği vurgulanıyor. Bu durum yalnızca düşük ücretlileri değil, geçmişte orta gelir grubunda yer alan kesimleri de yoksulluk riskiyle karşı karşıya bırakıyor.
2020’dan 2024’e Keskin Artış Dikkat Çekiyor
Veriler, son yıllardaki değişimin boyutunu net şekilde ortaya koyuyor. 2020 yılında asgari ücret ve altında kazananların oranı yüzde 33,8 seviyesindeyken, 2024’te bu oran yüzde 46,7’ye yükseldi. Pandemi dönemi hariç tutulduğunda, artışın kesintisiz devam ettiği görülüyor. Bu yükseliş, asgari ücretin belirlenme sürecinin artık yalnızca en düşük ücretlileri değil, çalışanların çok büyük bir bölümünün yaşam standardını belirleyen kritik bir unsur haline geldiğini gösteriyor.
-
Asgari ücret ve altı kazananlar: %46,7
-
İki asgari ücret ve altı kazananlar: %87,3
-
2020 asgari ücret ve altı oranı: %33,8
-
2024 asgari ücret ve altı oranı: %46,7
