Hamsi tezgâhta bol ama ihracat engeli büyük: Boyutlar Avrupa’yı tatmin etmiyor
Karadeniz'de balıkçıların ağlarını dolduran hamsi, iç pazarda bolca yer bulsa da ihracatta beklenen başarıyı yakalayamıyor. Nedeni ise boyutlar. Türkiye karasularında avlanan hamsilerin bir kiloda ortalama 140 adet civarında olması, Avrupa'nın talep ettiği 90-100 adetlik standartların gerisinde kalıyor. Bu durum, özellikle sezon başında ihracat planları yapan firmaların hesaplarını şaşırttı. Uzmanlar ise hamsi bolluğunun aldatıcı olabileceği ve dış pazarda rekabet için beklenmesi gerektiğini söylüyor.
İhracat için hamsi boyutları yeterli değil
Avrupa pazarı, kalite kadar boyuta da önem veriyor. Bir kiloda 140 hamsi çıkan Türkiye’deki mevcut stok, Avrupa’nın talep ettiği 90-100 adetlik büyük hamsi beklentisini karşılamıyor. Bu fark, sadece ticari değil, ürün kalitesi açısından da ciddi bir engel oluşturuyor. Denizer Balıkçılık Yönetim Kurulu Başkanı Recep Denizer, şu anki hamsilerin sadece Türkiye karasularından geldiğini, Rusya ve Azak Denizi’nden hamsi girişinin henüz başlamadığını belirtiyor. Bu nedenle iç piyasada hamsi bol gibi görünse de, ihracat için gerekli standartların henüz yakalanmadığı vurgulanıyor.
Hamsi bolluğu yanıltmasın: Fabrikalara giriş başlamadı
Tezgâhlarda hamsinin bol görünmesi, sezonun verimli geçtiği anlamına gelmiyor. Denizer’e göre hamsinin gerçek bolluğundan ancak Karadeniz'deki balık unu ve yağı fabrikalarına ürün girişi başladığında söz edilebilir. Şu anda teknelerle yakalanan hamsiler doğrudan piyasaya sunuluyor, bu da fiyatları düşürüyor. Günlük 70 bin kasayı bulan üretim, fabrikalara yönlendirilmeden doğrudan satışa çıkarılıyor. Dolayısıyla bolluk, uzun vadeli sürdürülebilirlik açısından yanıltıcı olabilir.
Palamutun yokluğu hamsiye olan baskıyı artırdı
Bu yıl palamut avının yok denecek kadar az olması, balıkçıları hamsiye yöneltti. Normalde eylül ayında bu kadar yoğun hamsi avı yapılmazdı, ancak palamutun yokluğu nedeniyle tekneler erken dönemde hamsiye ağırlık verdi. Bu durum, hamsi popülasyonunun doğal gelişimini de etkileyebilir. Balıkçılar, bu yılki kazançların geçen senenin beşte biri kadar bile olmadığını belirtiyor. Özellikle büyük tekneler, mazot ve giderleri karşılayamadıkları için sezondan memnun değil.
Azak Denizi’nden gelen hamsiyle umutlar artıyor
Sinop açıklarında iri ve yağlı hamsilerin görülmeye başlanması, önümüzdeki haftalara dair umutları artırıyor. Eğer Azak Denizi’nden Türk karasularına hamsi girişi başlarsa, hem iç piyasa hem de ihracat için olumlu bir döneme girilebilir. Denizer, Aralık sonuna kadar iri hamsi avının devam etmesi halinde hem lezzetli sofraların hem de dış pazarın hareketlenebileceğini söylüyor. Bu da balıkçının sezondan kârla çıkabilmesini sağlayabilir.
Şu anda hamsinin lezzeti zirvede
Yağ oranı yüzde 20 civarında olan hamsi, şu anda yılın en lezzetli dönemini yaşıyor. Ocak-şubat aylarında bu oran yüzde 5’lere kadar düşebileceği için uzmanlar, hamsi tüketimi için tam zamanı olduğunu söylüyor. Lezzetli ve besin değeri yüksek hamsi yemek isteyenler için sofralar zenginleşebilir. Ancak bu lezzet, ihracatçıların yüzünü güldürmeye yetmiyor. Hem iç hem dış pazarda denge, önümüzdeki haftalarda denize girecek hamsi miktarına bağlı olacak.
Mevcut tablo, Karadeniz’deki hamsi bolluğunun dış pazarda karşılık bulması için henüz erken olduğunu gösteriyor. Ancak deniz koşulları ve balığın boyutlarında iyileşme sağlanırsa, yılbaşına kadar hem iç piyasa hem de ihracatçılar için sevindirici gelişmeler yaşanabilir. Sen de haberi paylaşarak görüşlerini belirtebilirsin.
