Koşullara egemen bir zekâ seyrinin keyfini verir. Ama ölçüyü kaçırırsa siyasal skeç olur.
Hatta dar kapsamda politik şova döner. ‘Seçmene selam’ anlamında şov yapan çok siyaseti vardır. Bunların da ömürleri uzun olmaz.
Siyaset ustalarından, diploması dilini kullanan, eleştirirken bile incitmeyen, saygınlığını elden bırakmayan çok saygın siyaset ustaları vardır. Bugünkü yazımda; bunlara değineceğim.
***
En hızlı çalışan ve en kapsamlı ölçekte mana yaratan niteliğimiz zekâ imiş.
Zekânın en güçlü türüne “Sözel Zekâ” diyoruz. Üstelik bu zekâ türü, bize en tanıdık gelen ve bizim en iyi bildiğimiz türdür.
Çağdaş zekâ anlayışında ‘Sözel zekâ’ en güzel örneklerini siyasetçilerde gösteriyor. Cicero ve Seneca Roma’da bu sanatın ustalarıydılar.
Fransız tarihinde Rousseau, Mirabeau, Danton, Robespierre, SainJust, Sözel Zekâyı deha düzeyinde sergileyen örneklerdir.
Şairin ‘Poetikası”, Hukukçunun “Retorikası” ve siyasetçinin ‘Politikası” vardır. Bu niteliklerde sözel Zekayi doruklarda kullanan üstün yetenekli kişiler daima dikkat çeker saygı görür.
***
Türk parlamentosunda da benzer üstünlükleri sergileyen çok değerli siyasetçiler görüldü. Cumhuriyet meclisinin sözel zekâ ustaları arasında Hamdullah Suphi, Şükrü Kaya, Tevfik Rüştü dikkat çekerdi.
İnönü meclisinde Faik Ahmet Barutçu, Şükrü Saraçoğlu, Hasan Ali Yücel, sözel zekânın doruk isimleriydi
Daha sonraki meclislerinde Menderes, Celal yardımcı, Kasım Küfrevi,Samet Ağaoğlu, muhalif Osman Bölükbaşı ve Fuat Arna, sözel zekâ abideriydiler.
27 Mayıs’tan sonra felsefeleri farklı olsa bile sözel zekâ yeteneği çok yüksek isimler tanıdık. Turan Feyzioğlu, Emin Paksut, SahırKurutluoğlu, Ahmet Tahtakılıç öne çıkan isimlerden bir kaçı.
***
İkinci demokrasi Meclisleri’nde nüktedan üslubu sert diyalektiği ile rahmetli Demirel, söz dalaşına meraklı bir sözel zekâ ustasıydı. Turgut Özal’i de bu listeye koyabiliriz. Rahmetli Erbakan, sözel zekâdan çok sayısal zekâya ağırlık verir, rakamlarla konuşurdu.
Ecevit, bu hengâmeli yılların temayüz eden simasıydı. Parlamento lisanını ahenkli Osmanlıcadan ürkek Türkçeye dönüştürme merakıyla dikkat çekerdi.
 Eski Başbakanlardan, MesutYılmaz,Sözel Zekayi, diploması dili ve kültürü ahengi içinde kullanan, siyaset ve devlet adamıydı.
2003 yılından sonra ise;Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üslubu daha farklı tarzda olup, sözel Zekayi iyi kullananlardandır. Erdoğan, lafı esirgemeden, muhatabına direk mesaj verenlerden. Hazır cevaplılığı, pratik düşünce ve zekâ birleşimi içinde, yeri ve zamanında soğukkanlı bir şekilde ‘Tenkit’ sanatının omurgası olarak kullanır.
***
Türk siyasetinde Hamzaçebi farkı.
TBMM Meclis Başkanvekili Akif Hamzaçebi’dir.
Hamzaçebi,  düşünce derinliklerinde bütün değerlerin kavrandığı zihnin olgunluğun timsali olarak, sözel Zekayi, soğukkanlı, kendinden emin, eleştirilere açık, demokrasiyi özümsemiş, yüz ifadesindeki gülümsemeyi eksik etmeden, dikkatli olarak içten ve samimi ustalığında sergiler.
TBMM Başkanvekili Hamzaçebiayrıca, ‘tenkit’ sanatının omurgasından çok, eleştirilere, saygılı, ölçülü, diploması dilini kullanarak, nezaket sınırlarını aşmadan, bilgi ve belgelere dayalı kullanır. Akıl ve mantığı, doğru düşünmenin yöntemi olarak zirveye taşır. Bu tutumu halk tarafından takdirle karşılanıyor.
Hamzaçebi,  bir siyasi gelişmenin kavranmasında ve uygulanmasında dirayet gerektiren noktayı, işin en hassas ayrıntısında kavrayan yönetim ustalığıyla dikkat çekebilen siyasi bir yetenektir.
 Olayların yorumlanmasında makul olmanın disiplinini kullanır. Ve o makul noktanın önemine işaret eden tasnif ve tarif mahareti ekler… Siyasetteki üstün akıl kullanma yeteneği, bu iki meziyeti mezceden isabetten kaynaklanır
 Siyasetin önemli isimlerindendir. Kişiliğinin olgunlaşmasında 40.Yıllık dürüst ve hakşinas bir mesleğinin gururlu tablosunu getiriyordu.    Az bulunur değerdir. Başarıları ve icraatları takdire şayandır.
 
Ankara’dan sevgiler.