Miras paylaşımlarındaki anlaşmazlıkların temel sebebi, bu hakkın uygulanmasından kaynaklanıyor. Anne veya babalar, çocuklarına eşit olmayacak şekilde mülklerini devrediyorlar. İşte bu gibi durumlarda yaşanabilecek zorluklar ve çözümleri...
Türkiye’de mülkiyet hakkı devlet güvencesindedir. Devlet güvencesinde olan bu haktan dolayı kişiler mülklerinde istedikleri gibi tasarrufta bulunabilir, bu mülkleri istedikleri kişilere devredebilirler. Miras paylaşımlarındaki anlaşmazlıkların temel sebebi de bu hakkın uygulanmasından kaynaklanıyor. Anne veya babalar çocuklarının birisine veya daha fazlasına eşit olmayacak şekilde mülklerini devrediyorlar. Bu durumda da kendisine az hak verilen veya hiç hak verilmeyen mirasçı çocuk zarar görüyor.
ÖLÜM HER ŞEYİ DEĞİŞTİRİYOR
Miras hukukunun devreye girebilmesi için yasal mirasçılığın somut bir hale gelmesi gerekiyor. Bu da anne veya babanın hayatını kaybetmesi ile gerçekleşiyor. Bu durumda mirasçılık somutlaşıyor ve yeni haklar kullanılabilir hale geliyor. Anne veya baba sağlıklarında mülkiyet hakkına dayanarak yaptıkları miras paylaşımları onlar vefat ettikten sonra mahkeme kanalıyla geçersiz hale getirilebiliyor. Bunun yasal gerekçesi de mirasta saklı pay ilkesinden oluşuyor.
BU PAYI KİMSE ALAMAZ
Çocukların her birinin anne ve babalarının mal varlıklarında saklı payları vardır ve bu saklı payların uygulanmaya başlanması anne veya babanın vefatı ile olmaktadır. Bu saklı paylar tıpkı mülkiyet hakkı gibi devlet güvencesindedir. Anne veya baba ister sağlıklarında mallarını paylaştırsınlar isterlerse de vasiyetname ile bunu ölümlerinden sonra sağlasınlar çocukların saklı paylarına müdahale edilmişse bu mahkemeden dönüyor. Yapılan miras paylaşımı bir anda iptal ediliyor ve kardeşler arasında yeni bir miras paylaşımı yapılıyor.
KARARI MAHKEME VERECEK
Esasında çocuklar ebeveynlerinin mal varlıklarının yüzde 50’lik kısmında direkt olarak hak sahibidirler ve bu da saklı paydır. Kalan yüzde 50’lik kısmı anne ve babalar istediklerini bir başka çocuğuna devredebilir, bağışlayabilir, satabilir. Ancak saklı paydaki kısım kesinlikle bu şekilde kullanılamaz. Anne babaların vefatından sonra mahkemeye başvuran çocuklar saklı payların kendilerine iadesini sağlayabilirler.
Bu yolla daha fazla miras alan diğer kardeşin elinden o mal mahkeme tarafından alınıp diğer kardeşlere verilir. Hatta satış yapılmış dahi olsa o satıştan elde edilen kazanç takip edilerek o kazançtan diğer kardeşlere düşen pay eşit bir şekilde paylaştırılır. Aradan yıllar geçmiş olsa da adaletsiz paylaşım yapılması halinde ev olsun, arsa olsun kişilerin gayrimenkulleri ellerinden alınabilir.
