Tıbbi kenevir, son yıllarda hem sağlık otoritelerinin hem de kamuoyunun ilgi odağında yer almaya başladı. Özellikle kronik ağrılar, epilepsi, kanser tedavisi ve anksiyete gibi rahatsızlıklar üzerinde olumlu etkileri olduğu bilimsel çalışmalarla desteklenirken, bu bitkinin yasal ve ticari boyutları da gündeme oturdu. Dünya genelinde birçok ülke tıbbi keneviri yasallaştırırken, Türkiye'de de sınırlı üretim izinleri ve Ar-Ge faaliyetleri kapsamında kullanımı artıyor. Peki, bu bitki sadece alternatif tıbbın mı konusu olacak, yoksa eczane raflarında reçeteli ilaç olarak yerini mi alacak? Tıbbi kenevirin faydaları nelerdir, kimler kullanabiliyor ve Türkiye bu alanda hangi aşamada? Merak edilen tüm detayları sizler için derledik.
TIBBİ KENEVİR NEDİR VE NASIL ETKİ EDER?
Tıbbi kenevir, içeriğinde psikoaktif olmayan ve terapötik etkiler gösteren "CBD" (kannabidiol) maddesi bulunan bir bitki türüdür. Psikoaktif bileşen olan "THC" oranı oldukça düşüktür, bu nedenle kullanıcıda sarhoşluk etkisi yaratmaz. Endokannabinoid sistem üzerine etki ederek sinir sistemi, bağışıklık sistemi ve hormon dengesi gibi vücut fonksiyonlarını düzenlemeye yardımcı olur. Tıbbi kenevir, ilaç formunda yağ, kapsül, sprey ve merhem gibi farklı şekillerde kullanılabilir. Etkili olduğu alanlar arasında özellikle kronik ağrılar, kas spazmları, kemoterapi kaynaklı bulantılar ve uyku bozuklukları ön plana çıkar. Bu yönüyle, farmakolojik tedaviye alternatif ya da destekleyici bir unsur olarak kabul edilmektedir.
TIBBİ KENEVİRİN KANITLANMIŞ FAYDALARI NELERDİR?
Tıbbi kenevir, bilimsel araştırmalarda çeşitli sağlık sorunlarına karşı umut vaat eden sonuçlar ortaya koymuştur. Epilepsi hastalarında nöbet sıklığını azaltması, MS hastalarında kas sertliğini hafifletmesi ve kanser tedavilerinde ağrıyı kontrol altına alması en bilinen faydalar arasındadır. Ayrıca, anksiyete bozuklukları ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi psikolojik rahatsızlıklarda da dengeleyici etkileri dikkat çekmektedir. Anti-inflamatuar özellikleri sayesinde bağışıklık sistemini desteklerken, nöroprotektif yapısı Alzheimer gibi hastalıkların seyrini yavaşlatma potansiyeli taşır. Tüm bu etkiler, düzenli doz ve doktor kontrolü ile kullanıldığında daha belirgin hale gelir.
ECZANELERDE TIBBİ KENEVİR SATIŞI MÜMKÜN MÜ?
Türkiye'de şu anda tıbbi kenevir satışı, Sağlık Bakanlığı’nın kontrolü altında sınırlı şekilde gerçekleştirilmektedir. Kenevirden elde edilen bazı CBD içerikli ürünler, ithal edilerek belirli eczanelerde satılmaktadır. Ancak bu ürünlerin reçetesiz kullanımı yasaktır ve yalnızca doktor tavsiyesi ile alınabilir. Türkiye'de Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış bazı alanlarda endüstriyel kenevir üretimine izin verilmiş olsa da, tıbbi kullanım için özel lisanslar gerekmektedir. Son yıllarda artan kamuoyu desteği ve tıbbi başarılar, bu ürünlerin yerli üretimini ve yaygın eczane erişimini mümkün kılacak adımların atılmasını gündeme getirmiştir. Uzmanlar, yasal zeminin genişletilmesiyle birlikte eczanelerde tıbbi kenevir bazlı ilaçların daha erişilebilir hale geleceğini öngörmektedir.
