Ülkelerin yeni sınırı: Veri merkezleri | Trabzon neden üs olabilir?
Kara, hava ve deniz sınırlarının ötesinde ülkelerin yeni “gizli sınırı” artık veri merkezleri. Devletlerin tüm dijital sistemlerinin temelini oluşturan bu yapılar, siber güvenlikten sağlık altyapısına, finansal sistemlerden savunma sanayiine kadar tüm kritik verilerin saklandığı ve işlendiği stratejik merkezler olarak kabul ediliyor. Türkiye’de de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, yerli ve milli veri altyapısının güçlendirilmesi hedefiyle büyük yatırımlar planlıyor.
Öte yandan, Türkiye'deki veri merkezi yatırımlarının yalnızca İstanbul odaklı olmaktan çıkıp Karadeniz Bölgesi’ne doğru kayması, Trabzon’un bu alanda bölgesel bir teknoloji üssü olabileceği yönündeki beklentileri artırıyor.
“Trabzon’un iklimi ve altyapısı veri merkezi için büyük avantaj”
Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (TTSO) Meclis Üyesi Ahmet Kazaz, veri merkezlerinin yalnızca teknoloji değil, şehir vizyonunu dönüştürebilecek bir güç olduğunu belirtti. Kazaz, şu sözlerle Trabzon’un potansiyeline dikkat çekti:
“Veri merkezleri, dünyanın geleceğindeki veriyi tutma, işleme ve saklama açısından en stratejik alanlar. Küresel ısınmanın etkili olmadığı, su ve enerji sıkıntısı yaşamayan bir şehir olan Trabzon, bu yatırımlar için büyük avantaj sunuyor. Enerji, teknoloji altyapısı, ulaşım ve iklim yönünden Türkiye’nin en uygun şehirlerinden biriyiz.”
Kazaz ayrıca, soğutma ve enerji gibi maliyet kalemlerinin veri merkezlerinin kurulmasında belirleyici olduğuna vurgu yaparak, Trabzon’un serin ikliminin doğal bir soğutma avantajı sağladığını da belirtti.
“Veri merkezi Trabzon’u 10 yılda 10 gömlek yukarı taşır”
Ahmet Kazaz’a göre, Trabzon’un veri merkezi yatırımı alması yalnızca dijital bir gelişim değil, gençleri şehirde tutacak, sanayiyi ve turizmi yenileyecek yapısal bir sıçrama anlamına geliyor:
“Veri merkezleri yazılım, teknoloji ve dijital dönüşümün altyapısıdır. Trabzon’da böyle bir yapı kurulursa, şehrin ekonomik yapısı 10 yıl içinde 10 gömlek yukarı çıkar. Teknoloji, sanayi, eğitim ve hizmet sektörleri hızlı bir şekilde gelişir. Ayrıca çevre iller üzerinde de en az yüzde 20’lik bir pozitif etki yaratır.”
Kazaz, Türkiye’de büyük teknoloji firmalarının artık metropol merkezlerden uzak, yaşanabilir ve sürdürülebilir şehirleri tercih ettiğine de dikkat çekerek, bu eğilimin Trabzon için büyük bir fırsat olduğunu ifade etti.
Türkiye veriyle büyüyor, sınırlar dijitalleşiyor
Günümüzde bankacılık sistemlerinden sağlık kayıtlarına, e-devlet hizmetlerinden yapay zekâ uygulamalarına kadar her şey veri merkezleriyle çalışıyor. Türkiye, bu nedenle siber güvenliğe, veri egemenliğine ve yerli altyapıya özel önem veriyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, önümüzdeki dönemde veri merkezi ve yapay zekâ altyapılarına milyarlarca dolarlık yatırım planladığını açıkladı.
Uzmanlar, verinin ülkede kalması, yurt dışına çıkmaması ve yedekli sistemlerle güvence altına alınması gerektiğini belirtiyor. Bu hedefe ulaşmak için bölgesel veri merkezleri en etkili yol olarak görülüyor. Bu noktada Trabzon’un doğu-batı geçiş noktasındaki stratejik konumu da göz ardı edilmiyor.
Veri merkezleri yalnızca bir teknoloji yatırımı değil, şehirlerin geleceğini şekillendiren stratejik bir adım. Trabzon bu vizyonu sahiplenirse, sadece dijital değil; ekonomik, kültürel ve sosyal açıdan da bir dönüşüm yaşayabilir.
