Haklar üçe ayrılır. Allah hakkı, kul hakkı ve kamu hakkı. Üzülerek ifade etmek isterim ki günümüzde insanlarımız bu haklar üzerinde gerekli hassasiyeti göstermemektedir.

Şimdi bu hakları makalemin ebatlarınca işlemeye geçelim.

Allah hakkı; Allaha taalluk eden haklara denilir. Namaz gibi oruç gibi. Yani namaz kılmamak ve oruç tutmamak noktasında ortaya çıkan haklardır. Peygamberimizden gelen bir haberde bu hakların affı umulur.

Kul hakları; Kula taalluk eden haklardır. Yani bir kimsenin malına canına namusuna nesline ve aklına saldırı olursa ortaya çıkan haklardır. Hiç kimse gücüne güvenerek bir başkasının hakkına saldırıda bulunamaz. Eğer bulunulursa ortaya kul hakkı çıkmaktadır.Kul hakları saldırıda bulunulan kişiden helallik alınmadan affı umulmaz. Mutlaka saldırıda bulunulan kişiden helallik alınmalıdır. Peygamberimizden gelen bir haberde şöyle buyrulmaktadır. Peygamberimiz şöyle buyurmaktadır." Peygamberimiz birgün arkadaşlarına şöyle bir soru sorar. Arkadaşlarım müflis kime denilir?! Arkadaşları hep bir ağızdan müflis ticarette batıran kişiye müflis denilir demişlerdir. Peygamberimiz hayır o öyle değil demişlerdir. Müflis kişi ahirette Allah'ın huzuruna çıktığında hesaplar görüldüğünde sevapları bir bir alınıp saldırıda bulunulan kişiye verildiğinde ortaya çıkmaktadır." diye buyurmuşlardır.

Buradan anlıyoruz ki kul hakkıyla ahirete gitmemeye çalışmamız lazım gelmektedir. Dünya hayatında kimseye söğmememiz lazım gelmekte kimseye cinsel saldırıda bulunmamamız lazım gelmekte kimsenin malını haksız yere almamamız lazım gelmekte vb. gibi. Eğer bu saldırılardan birini gerçekleştirmişsek saldırıda bulunulan kişiden helallik alınmadan affı bulunmamaktadır.

Burada yeri gelmişken şunu önemle yazmak isterim. Konya'nın meşhur Hocası Abdullah BÜYÜK Hocamız bir makalesinde kul haklarını işlerken şöyle yazmıştı. Kardeşlerim canınıza ve namusunuza bir saldırı bulunulmadıkça hakkınızı helal edin. Eğer namusunuza ve canınıza bir saldırıda bulunulmuşsa kimden gelirse gelsin hakkınızı helal etmeyin. Hakkınızı ahirete bırakın. Ahirette Allah'ın huzurunda hakkınızı arayın diye yazmıştır. Bende diyorum ki namusa ve cana saldırı varsa hakkınızı helal etmeyin. Onun haricinde diğer haklarınız varsa onları helal edin. Çünkü ahirette helalleşmek çok zor. Öyle basit meselelerden ortaya çıkan haklarınızı ahirete bırakmayın.

Kamu hakkı; Haklardan diğer bir tanesi de kamu hakkıdır. Yani devletin hazinesinden haksız yere zimmetine para geçirmektir. Bu durumda ortaya çıkan kamu hakkının hiç affı yoktur. Çünkü tüm milletle helalleşmek lazım gelmekte ki buda mümkün olmadığından kişinin dünya ve ahiretinin gitmesine sebebiyet verecektir.Bakınız günümüzde etkili ve yetkili olan kişiler Allahtan korkmadıklarından dolayı hazineyi boşaltmakla meşguller. O yüzden devlette etkili ve yetkili olan kişileri Allah korkusuna sahip olan kişilerden seçmemiz lazım gelmektedir. Peygamberimiz konu hakkında şöyle buyurmaktadır."Hazineden haksız yere bir şeyler zimmetine geçiren arkadaşı için ben kendisini cehennemde gördüm." diye buyurmuşlardır. Buradan anlıyoruz ki devlet ricalleri ülkeyi yönetirken haksız kazançtan uzak durmaları lazım gelmekte aksi durumda ki herhangi bir işlemde kişinin dünya ve ahiretin gitmesine sebebiyet verecektir.

Kardeşlerim dünya hayatında öyle bir hayat yaşamalıyız ki öldükten sonra arkamızdan hayırla yad edilsin. Kim gibi dediğinizi duyar gibiyim Peygamberimiz gibi dedelerimiz ninelerimiz Osmanlılar gibi derim. Bizlerde öyle bir hayat yaşayacağız ki öldükten sonra yerdekilerde göktekilerde ağlamaklı olacaklar.

Huzur İslamda...