Trabzon Ortahisar Ziraat Odası Başkanı Mustafa Bekar, adaletli adamdır. Siyasette beklediği yerlere gelemese de oturduğu koltuğun hakkını verir. Fındıkla ilgili son yaptığı açıklamalar 25 yılın fotoğrafını öyle bir çekmiş ki, hiç bir yerde fulü bölge bile bırakmamış.
O açıklamalarını haber dili ile okuyalım:
“Trabzon-Ortahisar Ziraat Odası Başkanı Mustafa Bekar, fiyatlardaki oynaklığın en temel sebebinin Ferrero’nun fındık alımlarını durdurması olduğunu açıkladı. Bekar, fındık piyasasında tekelleşmenin üreticiyi çaresiz bıraktığını vurgulayarak sert konuştu:
“Ferrero ‘almayacağım’ dediği anda fiyatlar çöktü. Bunu basın yazdı, biz de gördük. Piyasada herkes onların gözüne bakıyor. Tek alıcı neredeyse Ferrero. Alımı durdurunca fiyat 270-280’e indi. Üreticinin istikrar beklentisi tamamen sarsıldı.”
Bekar, Ferrero’nun son dönemde(2025) yükselen fındık fiyatlarını kendi ticari düzeni açısından “pahalı” bulduğunu ve bu nedenle alımı kestiğini söyledi:
“Yıllarca buradan ucuza alıp dışarıda pahalı satan bir düzen vardı. Fındık 350-400 TL’yi görünce bu düzen bozuldu. ‘Almıyorum’ dediler ve geri çekildiler. Sonrası zaten belli: Fiyat düşüşü.”
Bekar, fiyatları baskılamak için yıllardır abartılı rekolte açıklamaları yapıldığını da savundu:
“Her sene ‘600-700 bin ton rekolte’ ortaya atıyorlar. Nerede o rekolte? Bu manipülasyonun amacı hep aynı: fiyatı ihracatlarına göre ayarlamak.”
Başkan Bekar, üreticilerin emanete fındık vermesinin veya ihtiyaç nedeniyle erken satış yapmasının da fiyatı aşağı çektiğini belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Emanete vermek ve pazara erken indirmek fiyatı düşüren sebepler arasında. Piyasada bu davranışlar yayıldıkça istikrar daha da bozuluyor.”
Bekar, önümüzdeki süreçte fındık ihtiyacının yeniden artacağını ve Ferrero’nun piyasaya geri dönmesi halinde fiyatların yükselişe geçeceğini iddia etti:
“Çikolata üretiyorlar, Karadeniz fındığına mecburlar. İhtiyaç büyüdükçe tekrar alıma girecekler. Üretici fındığı bekletirse, alıcı bulamayınca fiyat yukarı döner. Formül bu kadar net. Fiskobirlik güçlü şekilde piyasada olsa Ferrero bu kadar rahat at koşturamaz. Tekel olunca kimse karşısında duramıyor.”
Bekar’ın açıklaması bu.
Fındığı ve FİSKOBİRLİK’i bu hale kim getirdi?
Cüneyd Zapsu ile Trabzon, Giresun ve Ordu’daki 5-6 büyük alıcı.
AK Parti iktidarı öncesinde bir ayağı Amerika bir ayağı da Almanya’da olan Zapsu’ya, iktidara yeni alanlar açtığı için ihtiyaç vardı.
Türkiye’den Fındık ihracatını Dünyanın birçok ülkesinde fabrikası bulunan Nutelle ve Kinder çikolatalarının sahipleri yapıyordu. Burada FKB Üretici lehine bir denge idi. Bu dengeyi Zapsu ve ona destek verenler bozdu.
Türkiye’de ve Karadeniz bölgesinde bazı tüccarlar fabrika kurdu, FKB’nin yerine geçtiler.
Zaman içinde Cüneyd Zapsu’nun kendine çalıştığı ortaya çıktı ve AK Partideki danışmanlıklarından uzaklaştırıldı ama fındıkta da hiçbir şey eskisi gibi olmadı. Çünkü fındık piyasası kevgire döndü.
İhracat yapmak isteyenler fındığı piyasadan bulamazsa, TMO’dan oradan da bulamazsa Dışarıdan getirtiyorlar.
