Milli Eğitim Bakanlığı eğitim sisteminin başarısı hakkında bilgi edinmek için birçok uluslararası ve ulusal sınavı kullanıyor. Geçtiğimiz hafta da ulusal bir sınavın sonuçlarını kamuoyu ile paylaştı. Sonuç kötü! MEB, öğrenci, öğretmen ve okulun akademik beceriler üzerindeki etkisini ölçmek için 4’üncü sınıf öğrencilerinin katılımıyla hazırlanan ‘Türkçe-Matematik-Fen Bilimleri Öğrenci Başarı İzleme Araştırması’nın veri analizlerini yayımladı. Buna göre, öğrencilerin yüzde 40’ı Türkçede okuduğunu anlamıyor. Matematikte ‘akıl yürütme’ sorularını öğrencilerin yarısı yapamıyor. En başarılı sonuçlar fen bilimlerinde alındı. Yüzde 6’sı fende tüm soruları doğru yanıtladı.Buna göre, matematikte ‘akıl yürütme’ sorularını doğru yanıtlayanların oranının yüzde 49 olduğu görüldü. Yani öğrencilerin yarısı sorularda akıl yürütemiyor.

Bakanlık yetkililerine göre bu çalışmanın amacı,Türkiye’deki eğitim sisteminin net fotoğrafını çekmek ve çözüm önerileri geliştirmek. Türk eğitim sisteminin ezberci bir sistem olduğunu bilmeyenimiz var mı? Temel eğitimden yükseköğretime kadar okullarımızda öğretmenlerimiz konuşur, öğrenciler dinler, test çözer ve testlerde istenilen başarıyı elde ederler. Mesela öğretmenin yaptığı tanımız aynısını yapmayan ama ilgili kavramı başka türlü tanımlayan bir öğrencinin başarı şansı var mı sizce? Bu durum üniversiteler için de geçerli bir durumdur.
Şimdi MEB’nın yaptığı bu iş şuna benziyor. Adam hasta olan çocuğunu doktora götürür. Gerekli muayeneler yapıldıktan sonra, doktor, teşhis olarak çocuğun kilosunun çok az olduğunu, en az 5 kilo daha alması gerektiği yönünde koymuştur. Adam eve gitmiş, herhangi bir ek beslenme programı yapmadan, her gün çocuğun kilosunu öğrenmek istemiş. Sonuçta tabi ki herhangi bir mesafe alınamamış. Sistemin gelişmesi için sistemin temel unsuru olan öğretmeni göz ardı ederek, öğrenci başarısını istediğiniz düzeye getirmeniz mümkün değildir.

Ezberciliği bir yaşam felsefesi haline getiren öğretmene, yeni bir öğretim stratejisi nasıl kurgulayabilirsiniz? Öğrencilerin %40’ı okuduğunu anlamıyor. Anlamaz. Çünkü müfredat endişesi ile okunan metinler okunmuyor, ezberleniyor, ezberletiliyor… Şiir konusunun işlendiği bir Türkçe dersinde, kaç öğretmen, çocuğun yazdığı ya yazılmış ders kitabında olmayan başka bir şiirin sınıfta okunmasına izin verir? Derslerimizde eleştirel düşünmeye ne kadar izin veriyor ve öğrencilerin eleştirel düşünmelerine ne kadar imkân tanıyoruz?