“İyiyim” “Hiç sorun yok” “Ben hallederim, merak etme.” Bazen tüm bu cümleler doğru olmayabilir. Ama yine de söyleriz. Çünkü görünmek istediğimiz gibi görünmek, hissettiğimiz gibi görünmekten daha kolaydır. Ve farkında olmadan… bir maske takarız.

Sosyal Maske Nedir?

Sosyal maskeler, toplumda kabul görmek, dışlanmamak, yargılanmamak ya da reddedilmemek için taktığımız davranış kalıplarıdır.

Aslında bu maskeler bizi “sahte” yapmaz. Sadece o anda kendimizi güvende hissetmemizi sağlar.

Ama uzun vadede bu maskelerle yaşamak, içimizde bir sessizlik yaratır. Gerçekten kim olduğumuzu unutturabilir.

En Yaygın 3 Maske Türü

1- Güçlü Görünme Maskesi

“Ben iyiyim, her şeyi hallederim.”

Bu maskeyle duygular bastırılır, yardım istemek zayıflık gibi hissedilir. Oysa en çok yardıma ihtiyaç duyduğumuz anlarda bile “ben hallederim” demek... insanı içten içe yorar.

Psikolojik arka plan: Çoğunlukla küçük yaşta “güçlü olmak zorundasın” mesajı alan bireylerde görülür. Destek istemek = sorun yaratmak gibi kodlanmıştır.

2- Mükemmeliyetçilik Maskesi

“Hatalara yer yok, her şey kusursuz olmalı.”

Bu maskeyi takan kişi hata yapmaktan korkar. Kendini ancak “kusursuz” olduğunda değerli hisseder. Ama içten içe şunu da bilir: Gerçek bağlar, mükemmellikte değil; kırılganlıkta kurulur.

Psikolojik arka plan: Koşullu sevgiyle büyüyen bireylerde sık görülür. “Yeterince iyi olmazsan sevilmezsin” inancı maskeyi besler.

3. Umursamaz/Mutlu/Kayıtsız Maskesi

“Bana ne?”, “Her şey yolunda!”

En renkli gülümsemenin ardında en bastırılmış öfke olabilir. En kayıtsız görünen kişi aslında en çok yorulan olabilir.

Psikolojik arka plan: Hayal kırıklıklarını belli etmenin tehlikeli olduğu ortamlarda büyüyenlerde gelişebilir. “Duygularımı belli edersem daha çok canım yanar” inancı bu maskeyi doğurur.

Peki Neden Takarız?

Çünkü insan, en temelde reddedilmekten korkar. Ve bu korkunun karşısında beyin, hayatta kalma stratejisi geliştirir: Kendini koru. Güvenli görün. Uyum sağla.

Sosyal maskeler bizi “sahte” yapmaz, sadece savunmaya geçirir. Ama sürekli savunmada yaşamak, gerçek yakınlıktan uzaklaştırır.

Maskeleri Fark Etmek Neden Önemli?

Çünkü maskeler zamanla kişiliğe dönüşebilir. Ve bir süre sonra:

“Gerçekten böyle mi hissediyorum, yoksa böyle görünmeye mi çalışıyorum?” sorusunun cevabı karışır.

Maskeleri fark etmek;

Kendinle daha dürüst bir ilişki kurmanı, Duygularına alan açmanı, Gerçek bağlar kurabilmeni sağlar.

Ne Yapabiliriz?

– Gün içinde en sık kullandığın cümleleri fark et.→ Gerçekten öyle mi hissediyorsun, yoksa öyle görünmek mi istiyorsun?

– Kendine şu soruyu sor:→ “Bu durumda maskemi çıkarırsam ne olurdu?”

– Yakın ilişkilerde küçük kırılganlık alanları açmayı dene.→ “Aslında bugün çok yorgunum.” demek bile bir adımdır.

Çünkü bazı maskeler o kadar erken takılır ki...Artık bizim değilmiş gibi hissettirebilir. Onları anlamak ve dönüştürmek için profesyonel destek iyileştirici bir yol açar.

KİM OLDUĞUN, TAKTIĞIN MASKELERDEN DAHA GERÇEK

Maskeler seni kötü yapmaz. Sadece bir zamanlar seni koruyan parçalarını görünür kılar. Ama artık onlara ihtiyacın kalmadığında, onları yavaşça bırakabilirsin.